Stolpboerderij De Eenhoorn in Middenbeemster in top 100 rijksmonumenten (Red.)
foto Stadspartij
Ruim 4800 stolpboerderijen tot het bouwjaar 1965 zijn nu te vinden op een digitale kaart. De Stolpenwaarderingskaart is gepresenteerd tijdens de Landschapstalk in Twisk.
Onderzoekers hebben in Noord-Holland 4.841 stolpen aangetroffen die gebouwd zijn voor 1966. Daarvan zijn er 730 al beschermd als monument en 157 zijn aangewezen als beeldbepalend pand. Op de waarderingskaart zijn alle Noord-Hollandse stolpboerderijen tot het bouwjaar 1965 zijn in kaart gebracht.
De stolpboerderij met de typerende piramidevorm komt vrijwel alleen voor in Noord-Holland. Vooral landschappelijk gezien is de historische stolp een gebouwtype dat de identiteit van de provincie kleurt, met name het deel van de provincie ten noorden van het Noordzeekanaal. Maar er komen ook stolpen voor ten zuiden van het Noordzeekanaal, onder andere in de Haarlemmermeer. 70 jaar geleden waren er nog zo’n 10.000 stolpen. Elk jaar worden er gemiddeld 20 van deze historische stolpen gesloopt. Er worden echter ook nieuwe stolpen gebouwd.
Verplichte sloopvergunning?
Om een stolp die niet als monument beschermd is te slopen, volstaat momenteel in de meeste gemeenten een melding. Mede daardoor verdwijnen er nog steeds stolpen uit het landschap zonder goede reden.
De provincie overlegt met de Noord-Hollandse gemeenten of het wenselijk is om een verplichte sloopvergunning in te stellen voor historische stolpboerderijen. Gedeputeerde Zita Pels: “We willen voorkomen dat stolpen verdwijnen voordat er in goed overleg met de eigenaren is gekeken of er mogelijkheden zijn voor herbestemming en verduurzaming. Eigenaren kunnen bijvoorbeeld een vergunning krijgen om in een stolpboerderij meerdere woningen te realiseren. De komende jaren promoten we de waarderingskaart bij eigenaren, gemeenten en ontwikkelaars. Hierbij werken we samen met het Steunpunt Monumenten en Archeologie.”
Het onderzoek is uitgevoerd door MOOI Noord-Holland. Kijk voor meer informatie ook op de website Mooi Noord-Holland.