Gemeenten zijn prima voorbereid op fysieke rampen en crisisbeheersing, maar als het gaat om interetnische spanningen, familiedrama’s, incidenten op scholen en vechtpartijen tussen groepen weten ze vaak niet hoe te reageren. Dat meldt overheidsvakblad re.Public op haar website.
Deze conclusie komt van het instituut voor multiculturele ontwikkeling FORUM, die speciaal een handboek heeft opgezet voor gemeenten om sociale calamiteitenplannen te maken. ‘Zo voorkom je dat je wordt verrast door incidenten, waarbij dan de media boven op zitten’, vertelt Rob Witte, programmamanager Jeugd & Veiligheid van FORUM. ‘Dan blijkt bijvoorbeeld bij een spanning tussen twee groepen dat er al heel lang iets aan de hand was. Ook reageren gemeenten vaak bij incidenten op basis van onbewuste besluiten. Je moet eerst goed kijken wat er aan de hand is. Vaak hoor je toch, we hadden het kunnen voorkomen omdat het al langer speelt.’
Goede burgemeester
FORUM deed onderzoek naar een aantal incidenten, waaronder in de gemeente Helden, waar een moskee in de brand werd gestoken en in Waspik, waar een asielzoekersgezin door racistische jongeren werd weggepest. ‘Daar is toevallig goed gereageerd’, aldus Witte. ‘Maar het ligt eraan of je een goede korpschef en een goede burgemeester hebt. En als die weggaan moet de opvolger weer opnieuw het wiel uitvinden.’
Het handboek bestaat vooral uit tips hoe gemeenten zelf beter voorbereid kunnen zijn op sociale calamiteiten. En vooral om ze te voorkomen. Witte: ‘Als jongerenwerkers bijvoorbeeld als bepaalde spanningen signaleren hoef je niet te wachten tot het escaleert. Gebeurtenissen als de film Fitna of de situatie in de Gazastrook kunnen bijvoorbeeld effecten hebben tussen groepen in je gemeente. Daar kun je dan beter op inspelen.’
Minder hiërarchie, meer samenwerking
Overigens werken sommige gemeenten al lang met plannen. Zo werkte Utrecht al volgens Witte tijdens de eerste Irak-oorlog met een plan om sociale onrust tegen te gaan. Ook Amsterdam heeft een sociaal rampenplan. Daarbij bepaalt vooral de burgemeester wat er gebeurt. Volgens FORUM moeten de plannen juist minder hiërarchisch, meer gericht op samenwerking van de partijen bij incidenten.
MEER INFORMATIE: