Ambitie voor realisatie van een volwaardig bezoekerscentrum in het verkiezingsprogramma van Stadspartij- Beemster Polder Partij en het coalitieakkoord 2022-22 heeft een prominente plaats.
Bureau BUITEN heeft in opdracht van de gemeente een businesscase opgesteld met als centrale vraag: ‘Onder welke condities is het vernieuwde bezoekerscentrum UNESCO werelderfgoed Droogmakerij de Beemster levensvatbaar?’.
Het rapport is oktober 2022 opgeleverd. Bureau BUITEN geeft in het rapport aan dat een volwaardig bezoekerscentrum in Middenbeemster met minimaal 20.000, maar uiteindelijk 40.000 bezoekers haalbaar is. Dit betekent dat er volgende stappen in de realisatie van het volwaardig bezoekerscentrum in Middenbeemster kunnen worden gezet.
Het college van Purmerend heeft de gemeenteraad in een brief Hierover geïnformeerd.
Op dit moment bestaat het bezoekerscentrum Beemster momenteel voornamelijk uit een VVV-functie, waarbij bezoekers ook het aanliggende Agrarisch Museum Westerhem kunnen bezoeken. In de panden wordt echter nergens het volledige verhaal van de geschiedenis van Beemster en de UNESCO status verteld. Daarom is enkele jaren geleden gestart met het traject van de vernieuwing van het bezoekerscentrum.
Bijzondere karakter Droogmakerij de Beemster Sinds 1999 staat Droogmakerij de Beemster op de UNESCO werelderfgoedlijst. De gemeente is (samen met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier) site holder van dit werelderfgoed. Naast de UNESCO verplichting om de Outstanding Universal Value van De Beemster te beheren en te behouden, heeft iedere site holder ook een UNESCO verplichting om kennis over het werelderfgoed te delen en over te dragen aan toekomstige generaties. Eén van de middelen om aan deze verplichting te voldoen, is de realisatie van een volwaardig bezoekerscentrum.
Vernieuwing Bezoekerscentrum Beemster
De plannen van Stichting Promotie Beemster Werelderfgoed en het Historisch Genootschap Beemster (in samenwerking met de gemeente) zijn inmiddels enkele jaren oud. Om de haalbaarheid van de plannen én daarmee ook van de realisatie van een volwaardig bezoekerscentrum in Middenbeemster te toetsen, heeft het haalbaarheidsonderzoek plaatsgevonden.
De belangrijkste conclusies uit het rapport van Bureau BUITEN zijn:
-
Een bezoekersaantal van minimaal 2o.000, maar uiteindelijk 4o.ooo mensen per jaar is realistisch. Hieronder verwacht Bureau BUITEN ook schoolkinderen en scholieren ten behoeve van educatie.
-
Het bezoekerscentrum zal circa 270 dagen per jaar geopend zijn. Uitgangspunt, onder andere uit de benchmark, is dat in de weekenddagen 0% van de bezoekers komt, en op de woensdag tot en met vrijdag de andere 50%.
-
Voor wat betreft parkeren wordt uitgegaan van 56 benodigde plekken (gerekend met het drukste moment per week).
-
De eenmalige investering die nodig is om het vernieuwde bezoekerscentrum te realiseren, bedraagt circa € 4 miljoen.
-
De jaarlijkse kosten van de exploitatie van het vernieuwde bezoekerscentrum zullen waarschijnlijk hoger zijn dan de inkomsten, zoals Bureau BUITEN ook zag bij de benchmarklocaties. Uit de benchmark blijkt dat exploitatie van een middelgroot bezoekerscentrum om een aanvullende exploitatiebijdrage vraagt (circa € 150.000,- tot € 300.000,- per jaar).
Huidige fase
Er wordt samen met de betrokken partijen (Stichting Promotie Beemster Werelderfgoed en Historisch Genootschap Beemster) overeenstemming gezocht over de te hanteren uitgangspunten voor de realisatie van een volwaardig bezoekerscentrum, waaronder het bezoekersaantal waarop wordt ingezet en de
benodigde capaciteit om het bezoekerscentrum te realiseren en te exploiteren.
Daarnaast is het van belang dat in 2023 een eerste structurele stap wordt gezet in de professionalisering van Stichting Promotie Beemster Werelderfgoed en de museale presentatie van het Agrarisch Museum Westerhem.
Deze stap is noodzakelijk om het traject van sponsoring en fondswerving succesvol te laten zijn en om naar een grotere exploitatie omvang te groeien. Deze stap is ook los van de realisatie van een volwaardig bezoekerscentrum van belang om de UNESCO status van Droogmakerij de Beemster goed en professioneel uit te kunnen dragen. Samen met de partijen wordt onderzocht hoe deze eerste stap in de professionalisering er uit moet zien.
Vervolgfase De parkeeropgave van het bezoekerscentrum wordt meegenomen in het parkeeronderzoek dat voor Middenbeemster wordt uitgevoerd. De bevindingen uit de businesscase worden aan het betreffende onderzoeksbureau aangeleverd en de parkeeropgave wordt vervolgens verder in het traject van de Dorpsontwikkelingsvisie Middenbeemster opgepakt en uitgewerkt.
Wanneer overeenstemming is bereikt over de uitgangspunten voor de realisatie van het volwaardige bezoekerscentrum, kan een realistische inschatting worden gemaakt van de eenmalige investeringskosten en de structurele exploitatiekosten. Aan de betrokken partijen wordt de voorwaarde gesteld zich in te spannen om (een deel van) het benodigde geld voor de eenmalige investering voor de realisatie van het
bezoekerscentrum binnen te halen door middel van sponsoring en fondswerving.
Eén van de voorwaarden van enkele sponsoren kan zijn dat de beheerorganisaties van het erfgoed (siteholders) ook een financiële bijdrage aan het project leveren. Pas als zicht is op de financiële haalbaarheid van de investering worden verdere concrete stappen gezet. Deze fase zal in ieder geval heel 2023 in beslag nemen.
Definitieve plan
Voordat het traject van de sponsor- en fondswerving van start gaat, zal samen met de betrokken partijen een transitieplan van de huidige situatie naar het volwaardig Bezoekerscentrum Beemster worden opgesteld. Daarin staan de conclusies uit de eerste fase opgenomen, maar wordt ook opgenomen welke omvang de gemeente als inspanningsverplichting aan de betrokken partijen vraagt (wat is realistisch) en
hoe de bijdrage vanuit de gemeente er uit kan zien. Het betreft zowel voor de investering als voor de exploitatie een vorm van cofinanciering.
Het bezoekerscentrum wordt gezien als een belangrijke culturele toevoeging, maar het heeft uiteraard ook een economisch aspect. De financiële uitwerking hiervan wordt ingebracht in de investeringsagenda. In de investeringsagenda staan investeringen opgesomd die van belang zijn om de groei van de gemeente te ondersteunen.