Ik wil wat schrijven over het stagnerende democratische proces maar dat lukt niet goed. Steeds als het woord ‘democratie’ op het papier voor me verschijnt zie ik ook beelden van voetbal en mediacircussen.
Bij voetbal en mediacircus tezamen moet ik direct denken aan de affaire-Cruijff versus de Ajax-organisatie. Deskundig sloopte Cruijff met hulp van de Telegraaf en voetbalprater Johan Derksen bestuur en commissarissen van de voormalige topclub. Elke maandag een zure column namens Johan in de Telegraaf en op de tv de andere Johan die dat nog eens dunnetjes overdeed. Het volk smulde en koos massaal partij voor het voormalige voetbalidool. Het resultaat weten we. In het beste geval is de Cruijff Foundation nu de drijvende kracht achter Ajax aan het worden.
Stilte nu verder, denk je dan. De strijd is gestreden. Nu maar kijken wat er van Ajax terechtkomt. En dan ineens is er Louis van Gaal, die via een concurrent van de Telegraaf en Voetbal International, ELFVoetbal achteraf zijn commentaar geeft op de gebeurtenissen. Een nieuwe strijd over de waarheid en het gelijk is er door ontbrand die tot menig staaltje mediageweld voor de liefhebbers van voetbalemotie binnen en buiten de lijnen zal leiden.
Voor politici is het ook dagelijks werk geworden om zich in de media te profileren. Liefst op de tv, want dat heeft het grootste bereik. Laatst zag ik een indiaan gruwelijk vals zingen, ik zapte door omdat ik dacht: daar heb je er weer één die stemmen probeert te winnen. Dat klopte ook wel hoorde ik later, maar niet voor politieke doeleinden. Gelukkig maar. Zover zijn we dus nog niet.
Bonnetjes
Wel is het zover dat PVV en SP in Noord Holland gezamenlijk optrekken tegen de provinciebestuurders. Bij het jaarlijkse onderzoek van RTL naar de bonnetjesregen in het openbaar bestuur zijn de taxikosten van de provinciebestuurders opvallend hoog. Arrogantie: “het roept het beeld op van verbrasser op kosten van de samenleving”, wordt erover in de media verontwaardigd hoog van de toren gekweeld.
Tja, denk ik dan, had je daar bij het vaststellen van de begroting niet even bij stil kunnen staan? De organisatie van dienstritten kan een stuk goedkoper. Dat wijzen die taxikosten klip en klaar uit. Maar dat argument hoor ik nog niet. Wat is het geval. Het blijkt dat er acht dienstauto’s zouden moeten zijn, maar er zijn er maar zeven. Eén van de ritschema’s, wat in vaktermen roosterregel heet, wordt door taxi’s ingevuld. Op de achterkant van mijn sigarendoosje berekend zie ik dat de dienstauto met chauffeur minimaal ca. 80.000 euro op jaarbasis kost. De taxi kost 40.000 euro. Kijk, dat toont anders als je taxi met dienstauto’s vergelijkt. Per dienstauto scheelt het 40.000 euro. Bij die al verdiende € 40.000,- kunnen er nog eens 7 x € 40.000 = 280.000 euro extra worden inverdiend. En dit is nog maar een heel bescheiden berekening. Kom op SP en PVV, laat jullie gezamenlijke en deels uitwisselbare electoraat zien dat je ook kan rekenen en niet alleen kan volksmennen. Suggestie mijnerzijds is om er ook een vergelijking met een jaarkaart 1e klas openbaar vervoer tegenaan te gooien. Dan krijg je een nog spectaculairdere besparing. IJdele hoop natuurlijk. Want welke politicus gaat nog voor inhoud? Veel te moeilijk te volgen voor het met eenvoud verwende electoraat.
Alles wat de PvdA en Job Cohen in het bijzonder op inhoudelijke wijze naar voren brachten werd bij voorbaat al met valse grappen en grollen en slimme ondermijnende one-liners afgebroken. Niet dezelfde mensen maar wel grotendeels hetzelfde mediaplatform dat de affaire Cruijff opklopte werkte hier op volle kracht aan mee. De PvdA zal die naïviteit nu wel snel van zich afschudden, hoop ik.
Maar nu de verschoppelingen bij Ajax (de raad van commissarissen) en Job Cohen van het toneel zijn verdwenen, wat nu? Hoe je als volksjongen en tegenpartij van een moderne volkspartij ten koste van een ander nog te profileren en daarmee bij jezelf en andere warhoofden minimaal de suggestie te wekken dat je charisma hebt? Want dat schijnt bij elkaar te horen. In een in Purmerend veelgelezen column op Dichtbij.nl lees ik namelijk het volgende.
‘Hoe zit het eigenlijk met het charisma van de Purmerendse politici? Arie-Wim, Colette, Thijs, je kunt veel van ze zeggen, maar ze weten zich te profileren. Of zij dan ook charismatisch zijn? U mag het zeggen. Opvallen doen de meeste andere raadsleden niet, althans niet in positieve zin. Ze wekken meestal de indruk onopvallende meelopers te zijn die het dualisme uit het woordenboek hebben gehaald. Kennelijk heerst de opvatting dat charisma niet nodig is zolang ze maar gehoorzamen aan de fractiediscipline en het college geen hinder van ze ondervindt. Tsja, het kan verkeren.’
Profileren en charisma wordt als één kluwen tekst opgevoerd. Een stukje tekst dat gelezen de rest van de column, alsof het is opgeraapt uit de prullenbak, uit de lucht komt vallen. Wat zou de schrijver hier nu mee beogen? Mij ontgaat de ratio waarom de met naam genoemde en de overige breed gewaardeerde gemeenteraadsleden op deze manier te kijk moeten worden gezet.
We zullen het democratische proces zich verder wel zien ontplooien. Er zijn voor zowel Ajax als voor de politiek grootse daden te verrichten. Hopelijk is er nog genoeg gezond verstand over om er iets geslaagds van te maken. En dan volgt de democratische lakmoesproef, de verkiezingen. De dood of de gladiolen, zou Louis in navolging van Gerrie Knetemann zeggen.