Met de overgang naar 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk geworden voor het invullen van zorgtaken aan hun inwoners. Dit betekent dat ook onze gemeente vanaf 1 januari verantwoordelijk is voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Een deel van deze taken hadden ze al, een deel nemen ze over van de rijksoverheid. Dit overnemen gaat wel gepaard met het gelijktijdig opleggen van een grote bezuiniging.
Er is nog niet geheel duidelijk hoe deze bezuinigingsoperatie uitpakt voor de zorgvragers. Wel is vastgelegd dat 2015 wordt gehanteerd als een overgangsjaar.
In de loop van dit jaar zullen er voor veel zorgvragers verandering op gaan treden. Met name in de Hulp bij Huishouden (HbH) zal dit voelbaar worden. Het rijk heeft voor deze vorm van zorg een bezuiniging doorgevoerd van maar liefst 32% (oplopend tot 40% in 2016).
De gemeente Purmerend heeft daarom eigen middelen binnen de begroting aangewend om te zorgen voor een dempend effect op de door het rijk ingevoerde bezuiniging. Hierdoor is de totale korting op de HbH aan onze burgers aanzienlijk gedaald. Dit neemt niet weg dat er toch maatregelen nodig zijn om de door het rijk ingevoerde bezuiniging te realiseren. Typen HbH 2 en HbH 3 blijven in eerste instantie volledig in stand. Deze vormen van HbH zijn intensiever en er is dan ook vaak een vorm van zorg en begeleiding bij nodig. Bij mensen met een hoge leeftijd wordt gekeken of ze de al toegewezen zorg kunnen behouden, dat is echter afhankelijk van hun inkomen en vermogen.
Voor indicaties die aflopen en nieuwe indicaties worden de eerste twee en half uur hulp doorverwezen naar de markt. Dat betekend dus dat het door de betrokkene zelf moet worden betaald.
HbH 1 blijft voor de zwaardere vormen (benodigde zorg meer dan twee en half uur per week) via een maatwerkvoorziening in stand.
Al deze maatregelen gaan in vanaf 1 januari 2015 met een overgangstermijn tot 1 juli 2015. Er moet dan wel met de betrokkenen een gesprek zijn gevoerd over de benodigde zorg en wat er wordt toegekend. Deze zogenaamde keukentafelgesprekken zullen in de eerste helft van 2015 worden gevoerd.
Een van de uitgangspunten voor deze veranderingen is dat inwoners die zelfredzaam zijn de hulp zelf kunnen regelen en betalen. Wel kunnen ze altijd bij de gemeente terecht voor informatie en advies. Burgers met onvoldoende financiële middelen kunnen financiële ondersteuning aanvragen bij de bijzondere bijstand. Dit kan tot een inkomensgrens van 120% van de toepasselijke bijstandsnorm.
Er wordt van uitgegaan dat mensen veel in hun eigen netwerk moeten gaan oplossen. Maar niet iedereen heeft een netwerk. Vaak hebben kinderen, als deze al in de buurt wonen, al grote moeite om hun eigen huishouden draaiende te houden. En buurtparticipatie zal in sommige gevallen werken maar veel bewoners hebben vaak geen idee hoe hun buren heten. Er kunnen problemen in de samenleving gaan ontstaan waar we waakzaam voor zullen moeten blijven. Hierin zien wij een uitgelezen taak voor de sociale wijkteams.
Naast al deze genoemde veranderingen bij de Hulp bij Huishouden zullen er ook in het verstrekken van WMO hulpmiddelen zoals een scootmobiel, een traplift of het aangepast openbaar vervoer veranderingen optreden.
Er zal eerst worden gekeken wat er door de aanvrager zelf, maar ook wat er door zijn directe omgeving, kan worden gedaan aan de problematiek. Ook hierin zal maatwerk worden verstrekt.
De Stadspartij is geen tegenstander van het hanteren van maatwerk, ook als dat soms geen vertrekking van een hulpmiddel tot gevolg heeft. Maar voor ons is het wel van belang dat iedere inwoner volwaardig kan deelnemen aan de samenleving. Dat betekent dat er ook aandacht moet zijn voor de sociale invulling. Als deze gaat verdwijnen krijg je dat mensen vereenzamen.
Uit een onderzoek van de GGD in 2014 bleek dat de helft van de Purmerenders zich eenzaam voelt. Dit is een groot maatschappelijk probleem wat je niet zo makkelijk oplost. Dit vergt veel inspanning van iedereen die zich hiervoor in wil spannen. We zullen er met zijn allen voor moeten zorgen dat de groep die het niet alleen redt de benodigde hulp en ondersteuning krijgt.
Er is nog veel meer te zeggen over de veranderingen in de zorg. In een volgende artikel zal ik ingaan op de participatie en langdurige zorg. Inwoners die zelfredzaam zijn, kunnen de hulp zelf regelen en betalen is ook de gedachte achter deze veranderingen. Zelfredzame burgers zijn niet afhankelijk van de gemeente en kunnen de hulp inkopen tegen hun eigen voorwaarden. Ook zij kunnen daarnaast altijd terecht bij de gemeente voor informatie en advies.
Burgers die de hulp niet kunnen betalen, kunnen financiële ondersteuning aanvragen bij de Bijzondere Bijstand (bij een inkomensgrens tot 120 % van de toepasselijke bijstandsnorm). Eigen initiatief en verantwoordelijkheid worden steeds belangrijker bij het verlenen van zorg.
De gemeente heeft een faciliterende rol op het gebied van de voorziening Hulp bij Huishouden. Dat betekent dat hulp bij het huishouden wel verkrijgbaar moet zijn voor inwoners van de gemeente Purmerend. De Stadspartij zal scherp opletten dat er geen hiaten in de nieuw manier van zorgverlening ontstaat.