Door de invoering van de Participatiewet en WWB-maatregelen lijkt de invoering van een andere wet wat onder te sneeuwen. Ten onrechte omdat het wetsvoorstel hervorming kindregelingen forse impact heeft op een deel van de alleenstaande ouders in de bijstand. Zij dreigen op 1 januari 2015 bijna een kwart van hun inkomen te verliezen.
Vanaf 2015 vervalt de alleenstaande oudernorm en de gemeentelijke toeslag voor mensen die geen kosten kunnen delen. Alleenstaanden en alleenstaande ouders krijgen vanaf 1 januari hetzelfde bedrag (70% rml). Voor alleenstaande ouders komt er een zogenaamde alleenstaande ouderkoptoeslag die de Belastingdienst uitkeert. Deze toeslag is ruim 500 euro lager dan de huidige aanvulling. Zo wil het Rijk alleenstaande ouders stimuleren aan het werk te gaan. Een verhoging van het kindgebonden budget compenseert deels de lagere toeslag.
Definitieverschil
Een deel van de alleenstaande ouders krijgt de alleenstaande ouderkoptoeslag echter niet. Dat komt omdat de partnerdefinitie die de Belastingdienst hanteert, afwijkt van de definitie “alleenstaande ouder” in de WWB. Dat geldt bijvoorbeeld voor alleenstaande ouders van wie de partner in een inrichting zit of van wie de partner met onbekende bestemming is vertrokken. Het ministerie van SZW schat dat enkele duizenden alleenstaande ouders hierdoor geen recht zullen hebben op de alleenstaande ouderkoptoeslag. Zij verliezen hierdoor jaarlijks ruim 3.200 euro aan inkomsten. De VNG heeft in haar uitvoeringstoets (juni 2013) reeds gepleit voor de harmonisatie van de definitie “alleenstaande ouder” zodat burgers niet tussen wal en schip kunnen vallen.
Overgangsregeling
Voor alleenstaande ouders die op 31 december in de bijstand zitten, in 2015 een toeslagpartner hebben én in aanmerking komen voor de kostendelersnorm is een overgangsregeling getroffen. Zij behouden in 2015 de aanvulling van 20% voor alleenstaande ouders bovenop de uitkering die zij ontvangen.
Aanpassingen
VNG en Divosa stuitten bij de voorbereiding op de wet op de uitvoeringsproblemen en de grote financiële gevolgen voor alleenstaande ouders in de bijstand. In overleg met het ministerie van SZW wordt gezocht naar een oplossing.
Inmiddels ligt het wetsvoorstel in de Eerste Kamer. De plenaire behandeling staat gepland voor 10 juni 2014. VNG en Divosa streven naar een oplossing omdat wij onrust voorzien onder alleenstaande ouders in de bijstand en een toename van het aantal mensen dat vanaf 1 januari 2015 een beroep doet op schuldhulpverlening.
Gericht informeren
Ondertussen werken partijen samen om de regeling zoals die nu is, zo goed mogelijk in te voeren. De Belastingdienst bekijkt of het mogelijk is om gemeenten direct na de zomer te informeren over welke alleenstaande ouders in 2014 een toeslagpartner hebben. Dat stelt gemeenten in staat om mensen eerder en gerichter te informeren en geeft meer duidelijkheid over de omvang van de groep