Afgelopen week viel er een opmerkelijk betoog te horen van de PvdA wethouder in Amsterdam Lodewijk Asscher. Asscher hield in de Amsterdamse Balie een lezing over wat hij: ‘zijn Idee voor Nederland’ noemt. In de media was er nauwelijks wat van terug te vinden, terwijl het toch meer dan de moeite waard was om naar Aschers ‘Idee’ te luisteren. De media waren de avond dat Asscher zijn verhaal hield druk met elders in het land op sensatie beluste pers te spelen.
Asscher stelde aan de orde of Nederland een land blijft waarin het normaal wordt gevonden dat de tweede- en derde generatiekinderen uit migrantengezinnen de taal niet spreken. Dat ouders, scholen en de politiek het tij niet kunnen keren. Dat de oplossingen die links en rechts tot nu toe werden verzonnen niet werken. Ernstige vragen over dagelijks te constateren problemen aan de hand waarvan Lodewijk Asscher zijn visie op de landsontwikkeling gaf.
Asscher wil de ideologische impasse rond de integratie doorbreken en onorthodoxe maatregelen nemen tegen bestaande verschijnselen, waaronder het idee dat cultureel verval normaal is. In de kern bepleit hij een alfabetiseringscampagne die niet alleen goed en doeltreffend onderwijs behelst maar er ook voor zorgt dat schoolverlaters het Nederlands niet kwijtraken in anderstalige buurten en wijken. Met zijn ambitieuze plannen maakt hij er in Amsterdam daadwerkelijk werk van en oefent zo meer invloed uit op de toekomst dan wat in ons parlement momenteel wordt bewerkstelligd. En het zal niet de eerste keer in de historie zijn dat de verandering, vernieuwing, doorbraak juist in het creatieve, ondernemende en vrijzinnige Amsterdam gestalte krijgt.
Asscher vestigt daarbij de aandacht meer op de toekomst van het land dan op zichzelf. Wat anderen de afgelopen weken ook voor druk op hem uitoefende de ‘republiek’ Amsterdam komt bij hem op de eerste plaats. Voorlopig zal dit supertalent in Amsterdam leiden. Maar het zal onvermijdelijk zijn dat deze politicus, met het beste oog voor de toekomst en wat hoognodig moet worden aangepakt, in de nabije toekomst het land zal gaan leiden. Zijn ambities op dit punt weet hij overigens op staatsmanachtige wijze te verbergen.
Maar eerst moet dat puin in Den Haag worden geruimd. In de sloop is de sloopkogel daarbij het ultieme instrument. De PvdA rekent er stilletjes op dat Diederik Samsom de sloopkogel zal zijn die het pad voor Lodewijk Asscher zal gaan effenen. Stilletjes hoop ik erop dat dit niet zo eenvoudig zal blijken. Amsterdam zal er wel bij varen dat Lodewijk wat langer in de hoofdstad kan blijven.
Natuurlijk zijn er in Amsterdam ook andere lieden van minder formaat aan het werk. Die hebben zich allen rond het project Olympische Spelen 2028 geschaard. Er is al 188 miljoen euro uitgegeven aan allerlei voorbereidende uitgaven. Dat varieert van dienstreizen, lobbygroepen tot haalbaarheidsstudies.
Amsterdam, weer Amsterdam, blaast als één van de direct betrokken steden daarbij zwaar in de bus. Er is op ambtelijk niveau een projectgroep ingericht met topambtenaren die speciaal voor deze zaak zijn vrijgemaakt. Alsof de vorige poging de Olympische Spelen binnen te halen niet voor genoeg kennis en ervaring hebben gezorgd dat dit een doodlopende weg is. Maar opnieuw wordt bewezen dat een ambtelijk leven te kort is om de ervaringen uit het verleden vast te kunnen houden. De Amsterdamse sportwethouder Eric van der Burg zegt in het nieuws wel dat Amsterdam alleen maar meedoet als het Rijk garant staat voor de kosten, maar ondertussen vloeien de eurootjes in Amsterdam rijkelijk naar het Olympisch project. Ik zou dat geld en mankracht liever besteed willen zien aan de uitvoering van het Idee van Asscher, maar zo werkt het jammer genoeg nog niet in Amsterdam.
Maar er is hoop. Net als de vorige keer lekte ineens uit dat de Olympische spelen miljarden kosten. De vorige keer werd (maar) een bedrag van 2 miljard gulden genoemd. Nu is dat al 8 miljard euro. Minister Edith Schippers (VVD) loog of gaf op zijn minst een feitelijke onjuistheid aan de Tweede Kamer toen ze in eerste instantie vertelde dat ze niet wist wat de kosten van de Olympische Spelen zouden zijn. Het ziet er dus niet naar uit dat deze minister de finish van het kabinet Rutte nog zal gaan halen, maar dit terzijde.
En Eric van der Burg? Die zal zijn ambities bij moeten stellen. Ik heb hem in Sinterklaastijd ooit een fantastische Zwarte Piet zien spelen dus er is zeker nog een dienende toekomst voor hem.