Verkopen bibliotheekpand Volendam is noodzakelijk
Foto Stadspartij-BPP
Op 7 november 2024 heeft de gemeenteraad ingestemd met het verstrekken van een hypothecaire lening aan Stichting Openbare Bibliotheek Waterland. Deze lening ter waarde van
€ 1 miljoen had tot doel om te voorkomen dat Bibliotheek Waterland niet meer aan haar betalingsverplichtingen kon voldoen.
Met behulp van de hypothecaire lening zijn de openstaande betalingsverplichtingen door Bibliotheek Waterland voldaan. Hierdoor zijn de liquiditeitsproblemen op korte termijn verholpen. Zoals in het raadsvoorstel reeds vermeld, betekent het oplossen van het liquiditeitsprobleem niet dat het totale financiële probleem is opgelost. Door een memo geeft wethouder Pascal Verkroost uitleg over de stand van zaken.
Stand van zaken herstel opgebouwde tekort
Bibliotheek Waterland heeft over de jaren 2022 t/m 2024 een verlies opgebouwd van circa € 1,7 miljoen. Het tekort van 2022 (circa € 450.000,-) is opgevangen binnen de eigen middelen en wordt om die reden buiten beschouwing gelaten bij het herstel van het opgebouwde tekort. Het is niet mogelijk om het overige opgebouwde tekort alleen met eigen middelen en maatregelen op te lossen. Vandaar dat de bibliotheek een beroep doet op de betrokken gemeenten. Wel moet ook de bibliotheek zelf de broekriem aanhalen.
Er is gekeken hoe het verwachte tekort over 2024 zo klein mogelijk kan worden gehouden. De bibliotheek heeft zelf maatregelen getroffen en bezuinigingen doorgevoerd waardoor het verwachte tekort voor 2024 is teruggebracht tot circa
€ 420.000,-. Door een gezamenlijke inspanning van de betrokken gemeenten is succesvol een aanvraag ter hoogte van € 335.000,- voor IZA-gelden ingediend die anders eind 2024 kwamen te vervallen. Meerdere activiteiten die Bibliotheek Waterland organiseert, sluiten naadloos aan bij de opgaven die in het regioplan IZA staan opgenomen. Hierbij is onder andere te denken aan ouder worden, mentale gezondheid (tegengaan eenzaamheid), en gezond en gelukkig opgroeien. Daarnaast heeft gemeente Waterland een financiële correctie over 2024 doorgevoerd.
Een ander onderdeel van financieel herstel is de geplande verkoop van het bibliotheekpand in Volendam. Bibliotheek Waterland is eigenaar van dit pand en het pand heeft nagenoeg geen boekwaarde. Verkoop van het pand en het terug huren zou de snelste oplossing zijn om het negatieve eigen vermogen aanzienlijk te verminderen. Momenteel worden de nodige stappen ondernomen om de verkoop van dit pand te realiseren.
Door het inzetten van onder andere de IZA-gelden en de geplande verkoop van het pand in Volendam is er een oplossing voor de tekorten van Bibliotheek Waterland. Aanvullende herstelgelden zijn daardoor naar verwachting niet nodig. Na verkoop van het pand en aflossing van de lening houdt de bibliotheek nog een gezonde eigen reserve over.
2025 en verder
Voor 2025 heeft Bibliotheek Waterland een begroting aangeleverd die teruggaat naar de basis. In de begroting is het uitgangspunt verwerkt dat iedere gemeente naar verhouding van inwoneraantal bijdraagt aan de gezamenlijke backoffice kosten en iedere gemeente afzonderlijk aan de lat staat voor dat gedeelte van de dienstverlening en huisvesting dat door de gemeente wordt afgenomen (frontoffice). Dat biedt alle gemeenten afzonderlijk de mogelijkheid het gesprek te voeren over het niveau van dienstverlening in hun gemeente en de daarbij behorende kosten.
Momenteel worden gesprekken gevoerd met Bibliotheek Waterland over de subsidie 2025. Het uitgangspunt voor 2025 blijft ‘terug naar de basis’. Hierbij staat een eerlijke verdeling van de kosten over gemeenten en het hanteren van een juiste kostprijs door de bibliotheek centraal. Op basis van de door de bibliotheek ingediende begroting betekent dit dat er bezuinigd moet worden. Hierbij wordt voor nu gekeken naar deopeningstijden van de vestigingen en de wijze van bemensing van openingstijden. Daarnaast wordt gekeken naar het terugbrengen van het aanbod van het Ontdeklab. Het aantal activiteiten zal daardoor in 2025 minder zijn dan voorgaande jaren. Wij verwachten dat met deze ingrepen de kosten voor de bibliotheek binnen de beschikbare middelen passen.
In 2025 worden de gesprekken over de financiën en het niveau van de dienstverlening van Bibliotheek Waterland voortgezet en wordt samen met de bibliotheek in beeld gebracht hoe de bezuiniging exact vorm krijgt. Daarbij blijven wij vinger aan de pols houden en dient de bibliotheek regelmatig voortgangsrapportages aan de betrokken gemeenten op te leveren. Dit alles om ervoor te zorgen dat Bibliotheek Waterland in 2025 weer een financieel gezonde organisatie wordt.