Geurt sombert

Een oude kennis belde me. Het gaat te ver om hem een vriend te noemen, maar een sympathieke kennis is het zeker. Samen hebben we ooit nog eens een boekje geschreven, waarvan er toch een kleine 1.000 een lezer hebben gevonden. Maar dat is allemaal ijdelheid.

Geurt is historicus en huisfilosoof bij een zeer groot nutsbedrijf dat onder andere een vestiging in Amsterdam heeft. In zijn werk staat hij medewerkers bij die iets bijzonders doen of gaan doen en vooraf enig leerwerk of onderhoudswerk in het nadenken over een klus moeten krijgen. Juist tijdens zo’n klus doen zich zaken voor die de hedendaagse projectmedewerker of manager uit de moderne managementleerboekjes of van ervaren collega’s niet meer kan leren en dus als schier onoplosbaar nieuw probleem overkomen. Zelf onverwachte dillema’s en problemen leren oplossen, dat is Geurt zijn specialisme.
Ga je bijvoorbeeld nog wel als bedrijfsontwikkelingswerker naar Egypte, Indonesië, Nigeria enzovoort. Al die agressiviteit, onzekerheden en vreemde ziektes daar in den vreemde geven reden tot extra geestelijke zorg al was het maar om te overleven.

Het wiel uitvinden om scherp te kunnen nadenken moet veelvuldig opnieuw plaatsvinden, weet Geurt. De uitspraak ‘als er dan maar weer een wiel uitkomt’, is één van zijn vele wijsheden. Geurt zweeft in gedachten en onderwijs tussen verleden, heden en toekomst en tussen emotionaliteit, realiteit, feitelijkheid en rationaliteit.

Nu hij net in de coronatijd met zijn gesloten wereld en als oudere Nederlander grotendeels in zelfisolatie is, zit hij er een beetje doorheen. Tijdens ons telefoongesprek barstte zijn twijfel in alle sombere kleuren open. Daar waar hij door anderen als een wijze rots in de branding wordt gezien, bleek hij ineens ook breekbaar. Geurt ziet in zijn visie steeds meer de chaotische crisissituatie van voor de Tweede Wereldoorlog hedendaagse vormen aannemen.  Hij is zelf van kort na deze oorlog, dus hij heeft alles van horen en zeggen en zijn studie. De vrees voor het hem zo theoretisch bekende onbekende benauwt hem.

“Meander wie vertrouw jij nu nog als baken in onze samenleving?” Omdat Geurt van een grapje houdt, zei ik: “Maurice de Hond, die praat in feiten en levert begrijpelijke statistieken.” Zuchtend liet Geurt weten het echt serieus te menen.

Zijn laatste vertrouweling was Joop den Uyl, wie kent hem nog? Joop den Uyl bereikte weinig, maar meende wat hij zei en deed en uitte dat hartstochtelijk en dat zag en merkte je. Alles wat daarna kwam aan sociaal-democratische leiders bleek vaak achteraf onder de maat vergeleken bij Ome Joop. Hij somde ter illustratie een hele rij leiders na Den Uyl op. Allemaal ingepakt door als liberaal verpakt kapitalisme zoals hij dat noemt. Het is feitelijk nog erger zei hij, want financiële winst uit nuttige productie is vervangen door winst maken uit speculatie met valuta. Ook noemde hij namen van gepasseerde en hedendaagse in zijn ogen inferieure leiders en ik kon alleen maar ‘ja’ knikken. Alleen bij Ruud Lubbers en Angela Merkel heeft hij positieve twijfel. Ruud Lubbers moet achteraf volgens hem toch echt wel als staatsman worden gezien. Bij Angela kent  Geurt zichzelf maar al te goed als liefhebber van sterke vrouwen die rust uitstralen. Dus hij beseft dat zijn voorlopig positieve oordeel over haar gekleurd is. Helaas zet ze er binnenkort een punt achter.

Geurt liet weten dat hij zichzelf steeds meer een sukkel begint te vinden. Hij kijkt richting pensioen en kan niet de blits maken met een kapitaal salaris, al werkt hij bij een verzelfstandigd voormalig overheidsbedrijf, hij heeft ook geen exorbitante dienstauto die hij in zijn pensioen kan meenemen laat staan een vette bonus. Rijke situaties die je merkwaardig veel ziet bij vooral de leiders van voormalige overheidsbedrijven. Maar dit terzijde.

Hoewel heel veel mensen hem kennen vreest hij dat ze meer in termen van profiteren dan van waarderen over hem denken en spreken. Zijn privéleven is vrij sober, ook al ontzegt hij zich de genoegens des levens niet. Op z’n tijd een echt goede sigaar uit de Dominicaanse Republiek en een exotische biersoort uit de één of andere abdij, daar geniet hij van. Een goed boek of film daar kun je hem blij of wakker voor maken.
Zijn werkzame leven wordt daarbij onverminderd vooral gedomineerd door verantwoordelijkheidsbesef, respect voor ambt of vak en collega’s. En die grondhouding handhaven, daar heeft hij steeds meer moeite mee. Nu in de thuiswerken periode is hij helemaal op zijn eigen gedachten aangewezen en daarover somberde hij.

“Weet jij Meander op wie je gaat stemmen straks?” Ik liet weten het nog niet te weten en zelfs te overwegen helemaal niet te gaan stemmen. “Of je nu door de hond of de kat wordt gebeten, in dat tijdperk bevinden we ons thans. Bovendien worden de verkiezingen steeds meer gedomineerd door via sociale media gekochte stemmen. De mogelijkheden om specifieke mensen te bereiken en gepersonaliseerde boodschappen te versturen zijn eindeloos en daar maken partijen dan ook grif gebruik van. Het is een digitale strijd om de stem van de kiezer.”

Dat ‘niet gaan stemmen’ leverde me een uitbrander van Geurt op die liet weten dat zelfs een stem op verguisde leiders en partijen een democratische burgerplicht is.
Geurt leefde helemaal op toen hij begon te vertellen dat er niets nieuws onder de zon is. De verhalen over de Romeinen en influencer Cicero, de financiële crisis in het Romeinse Rijk in de derde eeuw, het hele scala kwam langs. Niet toevallig of juist wel is er een keus uit 37 partijen; 37 is ook onze lichaamstemperatuur en maakt door dit getal er zo nog eens organische verkiezingen van ook.

“Fijn dat ik je belde Meander, je maakte mijn sombere geest wakker. We leven in een bijzonder interessante tijd en we schrijven geschiedenis. Trump is al weg nu de corona nog en je zal zien dat over tien jaar het TV programma Andere Tijden een terugblik geeft op deze opmerkelijke jaren. Dat we die lijfelijk mee hebben mogen maken is heel bijzonder, dat besef ik nu. Straks als het slot weer van horeca deur is dan gaan we samen op kosten van mijn werkgever eens even lekker bijpraten onder het genot van een copieus diner en een goed glas wijn. Ik kijk er naar uit. Voor mij de ultieme stip aan de horizon.”

Die afspraak staat!