Kostenoverschrijdingen op het budget Jeugd, de analyse van deze overschrijdingen en de actiepunten

Op grond van de voorlopige jaarrekening 2023 is er een aanvullend tekort van € 3,7 miljoen in 2024. Dit komt bovenop de bijraming in de begroting 2024 van € 993.000 structureel.

🔊 Lees voor
Alle gemeenten in Nederland hebben te kampen met overschrijdingen op de budgetten die het Rijk geeft voor de organisatie van de jeugdzorg. Het is een complex vraagstuk met een onderliggend fundamenteel probleem. Zowel lokaal als landelijk is te zien dat jeugdzorg betaalbaarder moet worden. De fundamentele oplossing daarvoor is helaas nog niet gevonden.

De gemeente Purmerend zet daadkrachtig in op preventie. Het effect hiervan moet zijn minder kinderen in de jeugdzorg. Investeren aan de voorkant levert uiteindelijk maatschappelijk gezien op de lange termijn meer op. De dalende trend is te zien  in het aantal kinderen in de jeugdzorg. Dat vertaalt zich nog niet direct financieel. De kosten blijven vooralsnog stijgen.

Om meer inzicht te krijgen in de uitgaven heeft de gemeente een (financiële) analyse gedaan. Op basis daarvan is in kaart gebracht welke acties nodig zijn. In de bijgevoegde “analyse en uitvoeringsplan kostenoverschrijdingen specialistische jeugdzorg” wordt uitgebreid in gegaan op de overschrijdingen, de verklaringen en actiepunten. Wethouder Saaf laat in een aan de gemeenteraad ter kennis gestuurde memo weten zo beter te kunnen sturen op de budgetten.

Preventief investeren

De nadruk ligt in het analyse en  uitvoeringsplan op het financiële probleem, terwijl er een groot maatschappelijk vraagstuk onder ligt. Want hoe kan het zijn dat de jeugdzorg überhaupt zo op spanning staat? Hoe kan het dat zoveel jeugdigen hulp nodig hebben? Wat is er fundamenteel aan de hand? En wat hebben we als samenleving op te lossen? Deze vraagstukken liggen er onder, maar worden binnen dit stuk buiten beschouwing gelaten.

Aan de ene kant wordt in het analyse en uitvoeringsplan dus een beschouwing op de financiën. Aan de andere kant wordt preventief gewerkt om kleine problemen klein te houden (preventie). Het effect hiervan moet zijn minder kinderen in de jeugdzorg.

Preventief investeren levert uiteindelijk maatschappelijk gezien op de lange termijn meer op. Nu al is een dalende trend te zien in het aantal kinderen in de jeugdzorg. Dat vertaalt zich nog niet direct financieel, maar als deze trend zich voortzet dan zal dat op de lange termijn ook financieel zichtbaar worden.

Overschrijdingen budgetten jeugdzorg

Voor de meest kwetsbare jeugdigen en gezinnen die hulp nodig hebben, wordt passende ondersteuning geboden. Voor complexe situaties is er regionaal specialistische jeugdhulp ingekocht. De kosten voor specialistische jeugdhulp worden per gemeente bekostigd voor het aantal jeugdigen die gebruik hebben gemaakt van specialistische jeugdhulp. In totaal zijn er 1.122 kinderen in onze gemeente die gebruikmaken van specialistische jeugdhulp.

Verwacht wordt op  grond van de voorlopige jaarrekening 2023 een aanvullend tekort van
€ 3,7 miljoen in 2024. Dit komt bovenop de bijraming in de begroting 2024 van € 993.000 structureel.

De nieuwe prognose op basis van de cijfers over het hele jaar 2023 laat een stijging van de totale kosten van 17% ten opzichte van 2022 zien. De prognose van de kosten 2023 op basis van de facturatie tot en met juli 2023 laat een overschrijding zien ten opzicht van de begroting 2023 op de volgende 4 onderdelen:

1. Duurzame zorg

2. Verblijf

3. Landelijke inkoop

4. Maatwerkovereenkomsten

De prognose van de kosten 2023 op basis van de facturatie over heel 2023 laat een overschrijding zien ten opzichte van de bijgestelde begroting 2023 op 2 onderdelen:

1. Verblijf

2. Maatwerkovereenkomsten

Relevant bij deze stijging van kosten is het aantal jeugdigen in de zorg. Alleen bij het onderdeel landelijke inkoop is een stijging van het gemiddeld aantal jeugdigen te zien; bij de overige onderdelen is erjuist een daling, maar wel met een stijging van de kosten. Dat betekent dat een kleiner wordende groep steeds duurdere, intensievere en langdurigere zorg krijgt.

In de analyse en uitvoeringsplan kostenoverschrijding specialistische jeugdzorg budget jeugd  leest u hoe de gemeente de situatie beheersbaar wil maken.