Neder-Germaanse Limes derde nieuwe Nederlandse werelderfgoed

Nederland heeft er 3 nieuwe historische wereldiconen bij. Met plaatsing op de Werelderfgoedlijst worden zij toegevoegd aan een selectie gebieden die uniek zijn op de wereld. Voor Nederland zijn de Neder-Germaanse Limes – de voormalige grens van het Romeinse Rijk -, de Koloniën van Weldadigheid en de Hollandse Waterlinies op de lijst gekomen. Tijdens de vergadering van het Werelderfgoedcomité, dat nog duurt t/m 31 juli, besluiten de zitting hebbende landen gezamenlijk welke gebieden toegevoegd worden aan de werelderfgoedlijst.

Minister Van Engelshoven: “De plaatsing van drie Nederlandse iconen op de Werelderfgoedlijst is een bijzondere waardering voor deze gebieden. Ik heb mogen zien wat deze gebieden te bieden hebben. Ook heb ik een gedeelte van de Limes zelf gewandeld. Dit is erfgoed waar Nederland trots op mag zijn. Het verbindt ons verleden met het heden. En ik ben blij dat we met plaatsing op de lijst ervoor zorgen dat deze gebieden nu en in de toekomst bewaard en toegankelijk blijven voor iedereen.”

De toekenning van de status van werelderfgoed is een wereldwijde erkenning. Het is uitzonderlijk dat UNESCO dit jaar meerdere nominaties met Nederlandse achtergrond inschrijft. Als gevolg van de Covid-19 pandemie is het Unesco Werelderfgoed Comité in 2020 niet doorgegaan, daardoor waren er in 2021 dubbel zoveel nominaties vanuit de gehele wereld te behandelen. Met de toekenningen staan nu in totaal twaalf erfgoederen in het Koninkrijk der Nederlanden op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

De drie Nederlandse Nominaties

De Grenzen van het Romeinse Rijk – de Neder-Germaanse Limes

De noordelijke ‘Limes’ (het Latijnse woord voor grens) van het Romeinse Rijk liep tweeduizend jaar geleden dwars door Nederland, langs de Rijn. Om deze grens (onderdeel van de langere grens door Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika) te beschermen, bouwden Romeinen hier onder andere wachttorens en legerkampen. Er zijn 19 vindplaatsen in Nederland en 25 in Duitsland, Nederland heeft de nominatie daarom ook namens Duitsland ingediend.

De Koloniën van Weldadigheid

De Koloniën van Weldadigheid, ook wel ‘pauperkoloniën’ genoemd, zijn ’s werelds eerste en meest grootschalige voorbeelden van landbouwkoloniën voor armoedebestrijding. Ze werden vanaf 1818 gesticht door de Maatschappij van Weldadigheid met als doel arme mensen om te vormen tot eerzame burgers. Dat gebeurde o.a. door ze nieuwe landbouwgrond te laten ontginnen en bewerken. De Koloniën die op de werelderfgoedlijst komen zijn Frederiksoord, Wilhelminaoord en Veenhuizen in Nederland en Wortel in Vlaanderen. Nederland en België hebben dit gebied dan ook samen voorgedragen voor een plek op de werelderfgoedlijst.

De Hollandse Waterlinies

De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een uitbreiding van de Stelling van Amsterdam. De Stelling van Amsterdam heeft sinds 1996 al de UNESCO status. Het voorstel is dat de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie straks samen het Werelderfgoed Hollandse Waterlinies vormen. De linies vertellen het verhaal van de verdediging van Holland als bestuurlijk en economisch hart van Nederland. De 85 kilometer lange linie met 45 forten, 6 vestingen en 2 kastelen vormt nu een groene en recreatieve gordel in een omgeving met een grote stedelijke dynamiek. Sinds de jaren ‘90 werkt Nederland aan het herstellen en ontsluiten van het erfgoed van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Waarde van plaatsing op Werelderfgoedlijst

Vermelding op de Werelderfgoedlijst is een internationaal teken van waardering. Het onderstreept dat dit monument als onvervangbaar en uniek wordt beschouwd voor de wereldgemeenschap. Als je als land een erfgoed op de Werelderfgoedlijst hebt staan, dan hoort daar volgens het Werelderfgoedverdrag de internationale verplichting bij om dat erfgoed goed te beschermen en behouden voor volgende generaties.