Foto Stadspartij
Purmerend en Edam-Volendam gaan samen met het technisch onderwijs en de regionale bouwondernemers de kansen verkennen voor houtbouw in de regio. Hierbij wordt gedacht aan een ketenaanpak die zowel woningbouw, werkgelegenheid, innovatie en duurzaamheid als onderwijs ten goede komt.
Dit voornemen werd woensdag 2 december bij Scholengemeenschap De Triade in Edam door wethouders Schütt en Kroese namens de beide gemeentes bekend gemaakt.
Wat is houtbouw?
Een recente uitzending van VPRO’s Tegenlicht over houtbouw zorgde voor een golf van enthousiasme over het bouwen met hout: https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2019-2020/houtbouwers.html.
Er zijn verschillende houtbouw methoden. Bij houtskeletbouw (HSB)wordt een houten constructie neergezet met wanden en daken van houten platen met natuurlijke isolatiematerialen er in. Bij bouwen met kruislaaghout (CLT) worden massieve houten wanden neergezet die ook de dragende constructie vormen waar een isolerende laag op wordt aangebracht. In beide gevallen worden gebouwen een stuk efficiënter neergezet dan in traditionele bouw door te prefabriceren. Door prefab productielijnen worden complete wanden geproduceerd die op de bouwlocatie vervolgens alleen nog maar op hun plek gezet hoeven te worden. Met een veel kortere bouwperiode als gevolg.
Bouwen met hout is ook emissiearm bouwen. De stikstofuitstoot is minimaal en je slaat CO2 op.
Hout als materiaal is natuurlijk, mensvriendelijk, vrij van giftige stoffen en kan na gebruik hergebruikt worden. De keuze voor houtbouw is daarbij kansrijk als (duurzaam) alternatief voor (beton)bouw. Op deze manier kan een innovatief woonmilieu worden gecreëerd.
De volgende doelen kunnen hiermee worden bereikt:
-CO2 vastlegging door houtbouw, beperken afval en circulariteit;
-stimuleren van gebruik van lokale grondstoffen;
-realiseren van onderscheidende woonmilieus;
-wonen brengt werkgelegenheid en innovatie in (lokale) kennisontwikkeling;-versterken van de regionale economie (boven Amsterdam);
-verbreden van de betekenis van het Purmerbos (naast recreatie).
Kansen voor woningbouw, regionale economie, werkgelegenheid, kennisontwikkeling
De regio Waterland heeft een forse woningbouwopgave om in de toekomstige vraag te kunnen voorzien. Inzet van de gemeentes is om een regio te blijven waar inwoners goed en betaalbaar kunnen wonen. Zaanstreek-Waterland kenmerkt zich verder door een sterke vertegenwoordiging van de bouwsector ten opzichte van de Metropoolregio Amsterdam (MRA). De regio staat bekend als de ‘bouwers/makers van de MRA’ en dit vormt dan ook een belangrijke sector voor onze werkgelegenheid.
Regionale werkgelegenheid
In het kader van een evenwichtiger woon-werkbalans richting Amsterdam wordt ook steeds dringender aandacht gevraagd voor substantiële toevoeging van werkgelegenheid boven Amsterdam. Het is dus van belang om naast het realiseren van voldoende woningen ook een sterke economie te creëren die zoveel mogelijk aansluit bij de lokale arbeidsmarkt en het onderwijs.
Houtbouw lijkt hiervoor de uitgelezen manier, ook omdat het een zeer duurzame manier van bouwen is. Lokale (bouw)ondernemingen zoals KBK, HSB en Mercuur Bouw en Bouwend Nederland hebben aangegeven de mogelijkheden van houtbouw met samenwerkingspartners te willen verkennen. Om te kunnen opschalen in houtbouw is een goede ketensamenwerking tussen overheid, ondernemers en het onderwijs erg belangrijk. De eerste gehouden verkenningen hiervoor zijn zeer positief.
Houtbouw en Green Deal
Ook de MRA ambieert in haar agenda 2020-2024 economische groei, duurzaamheid en betaalbaarheid. Daarom wordt een Green Deal opgezet, waarmee houtbouw in de MRA wordt aangejaagd, zodat in 2025 20% van de woningbouwproductie in houtbouw plaatsvindt. Met deze extra innovatie-inspanning moet woningbouw sneller en duurzamer gerealiseerd kunnen worden.
Purmerend (i.s.m. Edam-Volendam) ondertekent deze MRA Green Deal als grote bouwende gemeente en is met Almere gevraagd, vanuit onze genoemde gebieds specifieke kenmerken, hiervoor bestuurlijk trekker te worden.
Ketenaanpak
Opgeteld liggen er flinke woningbouwmogelijkheden in de regio, waarbij houtbouw in relatie tot de Green Deal een belangrijke schakel kan worden in het kunnen laten vestigen van een productie-en assemblagefaciliteit op een bedrijventerrein om daarmee substantieel-/structureel werkgelegenheid te creëren. Met het creëren van een brede lokale keten (rondom onderwijs, arbeidsmarkt, werkgelegenheid en innovatie) kunnen Purmerend/ Beemster en Edam-Volendam een voortrekkersrol vervullen binnen de MRA. Vanuit een regionale arbeidsmarkt willen de gemeenten daarom de krachten bundelen om expertise over houtbouw te vergroten en deze in praktijk te brengen, samen met het bedrijfsleven. Uiteindelijk zullen marktpartijen voldoende potentie moeten zien om in ons gebied te investeren in een assemblage-en productiefaciliteit, gekoppeld aan een MRA-inzet waarmee uiteindelijk ook structurele ‘afzet’ kan
worden verzekerd. De keten van onderwijs, bedrijfsleven, partners en een productiefaciliteit zou in 2025 volledig operationeel moeten zijn. In de tussentijd is het van belang dat we samen werken aan ruimte voor experiment, bijv. door (ruimte voor) een expertise-en praktijk centrum voor het in praktijk brengen van grootschalige (onderscheidende) woningbouw in hout. Hier speelt ook het onderwijs een essentiële rol.
Assemblage- en productiefaciliteit
Hiermee ontstaat voor Purmerend en Edam-Volendam een prachtige kans om werkgelegenheid, innovatie en lokale synergie in combinatie met de MRA Green Deal houtbouw, verder te brengen. Vanuit de huidige verkenningen is het streven om uiteindelijk een assemblage en productiefaciliteit te realiseren in ons gebied, wat gekoppeld aan de Green Deal ook moet leiden tot structurele afzet van hier geproduceerde houten woningen. De benodigde keten van onderwijs, bedrijfsleven, partners en een productiefaciliteit zou in 2025 uiteindelijk volledig operationeel moeten zijn. Dat vergt een flinke inspanning, maar wordt niet onhaalbaar geacht.
Alliantie
In de tussentijd is het van belang dat we samen werken aan ruimte voor experiment, bijv. door (ruimte voor) een expertise- en praktijkcentrum voor woningbouw in hout. Hier speelt ook het onderwijs een essentiële rol. Daarom haken ook De Triade (Edam), Bouwmensen en het Technasium van de Purmerendse Scholengemeenschap aan. Aandachtspunt in de gesprekken met onderwijsinstellingen en bedrijfsleven is de matige aansluiting (uitstroom onderwijs/starten arbeidsmarkt). Een nauwere samenwerking tussen beide versterkt de positie van bedrijven en stimuleert innovatie. Het onderwijs kan als middelpunt fungeren waarin kennis en expertise gedeeld wordt voor zowel nieuwe leerlingen als bestaande werknemers. Het is de bedoeling om een doorlopende leerlijn te realiseren en om de kwaliteit van de vakopleidingen te verbeteren.
De gemeenten werken momenteel hard aan het opzetten van een alliantie, waarbij partijen in de keten zich kunnen aansluiten.