Samenvatting advies RvSt initiatiefwetsvoorstel vuurwerkverbod voor consumenten

Raad van State: adequate handhaving noodzakelijk

🔊 Lees voor
De Afdeling advisering van de Raad van State heeft advies uitgebracht over het initiatiefwetsvoorstel van de Tweede Kamerleden Klaver en Ouwehand over een algemeen vuurwerkverbod voor consumenten. Zij hebben hun voorstel naar aanleiding van het advies van de Afdeling advisering aangepast en dit aangepaste initiatiefwetsvoorstel op 4 januari 2022 in consultatie (opent in nieuw venster) (verwijst naar een andere website) gebracht. Het advies van de Afdeling advisering is hiermee ook openbaar geworden.

Inhoud van het wetsvoorstel

Het voorgestelde verbod op vuurwerk voor consumenten is een reactie op het grote aantal incidenten rond de jaarwisseling van 2020. Vaak speelt vuurwerk daarbij een rol. Er vallen gewonden en incidenteel zelfs doden bij vuurwerkgebruik. Ook wordt vuurwerk gebruikt in confrontaties met de politie en hulpverleners. Verder beschrijven de initiatiefnemers de negatieve gevolgen van vuurwerk voor de luchtkwaliteit en het welzijn van dieren. Het voorstel gaat alleen om het verbieden van vuurwerk voor particulier gebruik: het consumentenvuurwerk. Professionele vuurwerkshows vallen niet onder het verbod.

Verbod met uitzonderingen

De Afdeling advisering heeft begrip voor de wens om de periode rond de jaarwisseling zo veilig mogelijk te laten verlopen en het aantal incidenten en slachtoffers terug te dringen. Een verbod op consumentenvuurwerk kan bijdragen aan een veiliger jaarwisseling. Dit verbod is geen oplossing voor alle problemen rond de jaarwisseling. Zo wordt veel onveiligheid en letsel veroorzaakt door vuurwerk dat ook nu al illegaal is. Hoewel het uitgangspunt een totaalverbod is, bood het wetsvoorstel dat voor advies aan de Afdeling advisering is voorgelegd, de mogelijkheid om bepaalde soorten vuurwerk alsnog toe te staan. Zo kan een situatie ontstaan – een verbod met uitzonderingen – die niet wezenlijk verschilt van het regime dat nu geldt. De regering werkt bovendien aan een verdere inperking door ook vuurpijlen en knalvuurwerk te verbieden. Het is de vraag hoe het toestaan van uitzonderingen zich verhoudt tot de stelling van de initiatiefnemers dat de ernst van de problematiek rond de jaarwisseling een algemeen vuurwerkverbod rechtvaardigt.

Belang van adequate handhaving

Naarmate meer vuurwerk illegaal wordt, moet er meer gehandhaafd worden. Maatregelen hebben alleen kans van slagen als er een adequate handhaving is. Dit is vooral van belang omdat de politie en andere instanties ook in de huidige situatie niet in staat zijn om de handel en het gebruik van illegaal vuurwerk volledig terug te dringen. Daarbij speelt mee dat veel mensen al jaren naar het buitenland gaan om daar (legaal) consumentenvuurwerk te kopen dat in Nederland verboden is. Dit ‘waterbedeffect’ zal nog sterker optreden bij een algeheel verbod en heeft dan ook belangrijke implicaties voor de inspanningen die toezichthouders en handhavers zullen moeten plegen. Het wetsvoorstel zou volgens de Afdeling advisering meer aandacht moeten geven aan de organisatie van een effectieve handhaving.

Reactie van de indieners op het advies

De indieners hebben hun wetsvoorstel aangepast naar aanleiding van het advies van de Afdeling advisering. De uitzonderingen op het verbod voor bepaalde soorten F2-vuurwerk zijn uit de wetstekst gehaald. Dit maakt de wet volgens hen beter handhaafbaar en uitvoerbaar. Alleen vuurwerk in de zogenoemde categorie F1 is dan nog toegestaan voor consumenten, zoals sterretjes. “Daarnaast is duidelijker geformuleerd dat met het verdwijnen van particulier vuurwerk er een belangrijkere rol komt voor gemeenten om centrale evenementen te organiseren rond de jaarwisseling, bijvoorbeeld met professionele vuurwerkshows of innovatieve spektakelshows,” aldus de indieners.