Gemeenten kregen al niet genoeg geld om alle afgeschreven schoolgebouwen te vervangen of op te knappen. Maar als de korting van 256 miljoen euro op het onderwijshuisvestingbudget doorgaat, hebben ze straks helemaal geen geld meer voor scholenbouw.
100 euro per leerling
Gemeenten geven ongeveer 15 procent van 1,66 miljard euro die zij jaarlijks krijgen voor onderwijshuisvesting uit aan andere zaken, blijkt uit onderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het kabinet Rutte II heeft in het regeerakkoord vastgelegd dat de niet bestede middelen worden overgeheveld naar de schoolbesturen. Die krijgen er door de overheveling jaarlijks 256 miljoen euro bij, ongeveer 100 euro per leerling. Dat geld kan naar eigen inzicht besteed worden aan het onderwijs.
Aflossingen en afschrijvingen
Gemeenten en schoolbesturen vrezen dat de scholenbouw door deze overheveling volledig stil komt te liggen. Het leeuwendeel van het onderwijshuisvestingbudget van gemeenten gaat op aan aflossingen en afschrijvingen op investeringen die de afgelopen jaren zijn gedaan. Als de korting van 256 miljoen doorgaat, blijft er geen geld over voor nieuwe investeringen in schoolgebouwen, blijkt uit berekeningen van de gemeenten Smallingerland en Ede. ‘Hoewel we verantwoordelijk blijven voor nieuwbouw van scholen, hebben we daar straks geen geld meer voor’, stelt Nol le Blanc beleidsadviseur van de gemeente Ede
Dubbel gepakt
De PO-raad, de belangenvereniging van schoolbesturen in het primair onderwijs, heeft de afgelopen jaren de onderbenutting van het onderwijshuisvestingbudget regelmatig aan de orde gesteld. Toch is de raad niet blij met het kabinetsbeleid. ‘Het enige positieve eraan is dat het geld dat tot nog toe niet besteed werd aan onderwijs, nu wel ter beschikking komt van scholen’, stelt beleidsadviseur Wim Lengkeek. ‘Het vervelende aan deze maatregel is dat er genoeg gemeenten zijn die meer uitgeven aan scholenbouw dan er binnenkomt. Die worden dubbel gepakt.’
Stilstand
Door de huidige bezuinigingen is de scholenbouw al tot stilstand aan het komen, stelt Lengkeek. ‘Gemeenten trekken zelfs de financiering van projecten die al zijn aanbesteed weer in. Het korten van 256 miljoen op het Gemeentefonds zal het er niet beter op maken. De scholenbouw zal helemaal stilvallen.’ Nederland telt naar schatting 9000 basisscholen die grotendeels uit de jaren zeventig stammen. Die gebouwen zijn meestal niet te renoveren als ze na 40 of 50 jaar afgeschreven zijn.
Artikel overgenomen uit Binnenlands Bestuur 16 maart 2013