De Regio Deal Waterland richt zich op het versterken van de brede welvaart in de regio door samenwerking tussen onderwijs, ondernemers, culturele, maatschappelijke partners, woningbouw, zorginstellingen en overheid te stimuleren. Het gaat om een totale investering van €26 miljoen, waarvan de helft door het Rijk wordt gefinancierd.
In een informatief bericht aan de gemeenteraad laat burgemeester Ellen van Selm weten wat de tot nu toegenomen stappen en het verdere verloop van het proces zijn.
Hoofdpunten Regio Deal Waterland (RDW)
De Regio Deal Waterland richt zich op drie hoofdopgaven om de brede welvaart in de regio te versterken. Allereerst staat het behoud en de terugkeer van jong talent centraal. Dit wordt bereikt door te kijken naar een manier om betaalbare woningen te creëren en betere opleidingskansen te bieden. Maar ook door een sterkere verbinding tussen onderwijs en midden en kleinbedrijf (mkb) te leggen, voor betere carrièreperspectieven en een aantrekkelijke leefomgeving en vrijetijdsbesteding om jongeren in de regio te houden.
Daarnaast wordt ingezet op innovatie en verbetering van de ouderenzorg. Slimme thuiszorgoplossingen en technologie moeten de zorg toegankelijk houden, terwijl de verhuisbereidheid van ouderen wordt gestimuleerd en woningen worden aangepast aan hun behoeften. Bovendien wordt intergenerationele samenwerking tussen jongeren en ouderen aangemoedigd om sociale samenhang te versterken.
Tot slot wordt gewerkt aan een toekomstbestendig en innovatief mkb. Door te investeren in duurzaamheid, digitalisering en innovatie binnen sectoren zoals bouw, techniek en zorg, krijgt de regionale economie een impuls. Een nauwere samenwerking tussen bedrijven, overheid en onderwijs helpt om talent te behouden, terwijl agrarische innovatie en circulaire economie verder worden ondersteund.
Wat is er nodig?
Er bestaat geen standaard blauwdruk voor een plan van aanpak voor de uitvoering van een Regio Deal, aangezien elke regio en haar partners uniek zijn. De deal vraagt wel om actieve betrokkenheid van alle partijen. Een succesvolle Regio Deal Waterland vereist een sterke samenwerking tussen overheden, onderwijsinstellingen, ondernemers en maatschappelijke organisaties, waarbij alle partijen gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen en actief bijdragen. Het is daarbij belangrijk om duidelijke en haalbare doelen te stellen die aansluiten bij de specifieke behoeften en uitdagingen van de regio. Goede onderbouwde besluiten, voldoen aan regelgeving en regie spelen een belangrijke rol in het bewaken van de uitvoering en het afleggen van verantwoording. Daarnaast is breed draagvlak en betrokkenheid nodig, zowel bij beleidsmakers als bij inwoners en ondernemers, om ervoor te zorgen dat de plannen breed worden ondersteund en succesvol worden uitgevoerd.
Financiële zekerheid is een andere belangrijke pijler. Een heldere financieringsstructuur, met bijdragen van zowel het Rijk als regionale partners, biedt stabiliteit en continuïteit. Tegelijkertijd moet de Regio Deal Waterland voldoende flexibiliteit en ruimte voor innovatie bieden, zodat er goed ingespeeld kan worden op veranderende omstandigheden. Tot slot zijn meetbare resultaten en monitoring onmisbaar. Heldere prestatie-indicatoren en tussentijdse evaluaties zorgen ervoor dat de voortgang inzichtelijk blijft en waar nodig kan worden bijgestuurd. Wanneer al deze factoren samenkomen, vergroot dit de kans op een succesvolle Regio Deal Waterland met blijvende impact.
Naast de praktische randvoorwaarden zoals financiering, goed bestuur en meetbare resultaten, draait de essentie van de Regio Deal Waterland om samenwerking op basis van vertrouwen. Dit vraagt van alle betrokken partijen de bereidheid om over hun eigen schaduw heen te stappen en verder te kijken dan individuele belangen. Alleen door gezamenlijk het regionaal belang voorop te stellen, kan de brede welvaart in Waterland duurzaam worden versterkt. Dit werd tijdens de kick-off in Volendam eind februari benadrukt: succes ligt in een open houding, transparantie en de gezamenlijke verantwoordelijkheid om de regio sterker en toekomstbestendig te maken.
Doorkijkje naar start Regio Deal Waterland
Het proces van de Regio Deal Waterland verloopt na de toekenning afgelopen februari in twee fasen. In de eerste fase, tot 1 november 2025, wordt de Regio Deal Waterland verder uitgewerkt. Dit omvat het opstellen van samenwerkingsovereenkomsten tussen Rijk en regio, het verder concretiseren van de doelen en programmalijnen en het ondertekenen van het convenant. Na de zomervakantie worden twee producten opgeleverd: het programmaplan en een convenant. Het eerste concept van het convenant moet uiterlijk eind mei bij het Rijk worden ingediend.
Daarna wordt de samenwerking verder vormgegeven. Na de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst en het convenant volgt de definitieve inrichting van de regiokassier. Indien de planning wordt gehaald, kan de Regio Deal Waterland vanaf 2026 van start gaan. Zodra het convenant in november door het Rijk is ondertekend, wordt de financiering overgemaakt naar de regiokassier. De tweede en laatste fase loopt van eind 2025 tot 2031. Vanaf 2026 gaat een structureel programmateam vijf jaar aan de slag om de Regio Deal Waterland te realiseren. In deze vijf jaar worden bestaande projecten versterkt en nieuwe initiatieven gestart, ondersteund door de financiering vanuit de Regio Deal Waterland.
Overlegvormen
De invulling van de Regio Deal vereist verschillende overlegvormen en rollen. Vanaf het begin werken we met een tijdelijk kernteam bestaande uit een afvaardiging vanuit de verschillende gelederen. Dit team is verantwoordelijk voor het gezamenlijk inrichten van het proces tot de ondertekening van het convenant. Daarnaast zorgt het voor het ophalen van inhoud en cofinanciering binnen de eigen organisatie, of achterban en programmalijn. De kwartiermaker speelt een centrale rol in de voorbereiding en uitvoering van de RDW. Is verantwoordelijk voor het opleveren van een breed gedragen convenant en onderhoudt intensief contact met het Rijk en regionale partners. Daarnaast zorgt de kwartiermaker voor een evenwichtige verdeling van de beschikbare middelen over de verschillende pijlers en legt alle gemaakte afspraken vast. Dit alles in nauwe samenwerking met het kernteam.
Per gemeente zijn burgemeesters of wethouders het bestuurlijk aanspreekpunt voor de Regio Deal. Uiterlijk in mei wordt een stuurgroep gevormd, die eindverantwoordelijk is voor de Regio Deal en fungeert als bestuurlijke gesprekspartner van het Rijk. Voor de inrichting en coördinatie van de programmalijnen wordt onder elke programmalijn een programmateam samengesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van gemeenten en partners. Deze teams werken voor een periode van minimaal vijf jaar samen en dragen bij aan de inhoud van het convenant en het meerjarenprogramma. Daarnaast worden werkgroepen opgezet voor het adviseren en toetsen van het convenant, de subsidieverordening(en) en de Samenwerkingsovereenkomst. Ook wordt een werkgroep communicatie ingericht om de informatievoorziening en betrokkenheid te waarborgen.
Vervolg
De raad wordt binnenkort uitgenodigd om samen met de collega raadsleden uit de regio, verder te praten over de stand van zaken van de Regio Deal Waterland.
Aldus de informatiebrief van burgemeester Van Selm.