Van wanorde terug naar orde, is dat mogelijk?

🔊 Lees voor
Ik kijk -met uw welnemen- eens wat verder dan alleen naar Purmerend en omstreken.

In de Verenigde Staten is er onder politieke duiders een veronderstelling dat de Trumpisten er bewust op uit zijn een chaos – een crisis – te creëren. Enerzijds wordt geopperd dat er daardoor een volkse storm opstaan om een sterke leider de rommel op te laten ruimen. Anderzijds wordt erop gewezen dat het in troebel water goed vissen is. Een ex collega had daarom ook als lijfspreuk ‘wanorde is ook orde’. Vervolgens ging hij zijn eigen gang.

De Romeinen benoemden een dictator, aanvankelijk voor zes maanden, met verregaande bevoegdheden die in tijden van crisis orde op zaken moest stellen. Voorbeelden uit later eeuwen laten zien tot wat voor soort dictators dit – zelfs tot heden – heeft geleid. Maar dit terzijde.

Terug naar Nederland. In achtereenvolgende decennia hebben politici van allerlei pluimage ‘dingetjes’ gedaan om het electoraat aan zich te binden. Onschuldige zaken waren de woke golf, de excuus cultuur met terugwerkende kracht, de ontkenning van de Gouden Eeuw, Zwarte Piet, enzovoort. Waar het werkelijk om zou moeten gaan raakte buiten beeld. Wanorde in de praktijk is waarneembaar.

Opmerkelijk -naar nu blijkt- is ook het jaren achtereen allerlei schijnbaar onschuldige regeltjes en wetten bedenken en aannemen die Nederland nu in een wurggreep houden. De verjuridisering van in het bijzonder het openbaar bestuur rond spraakmakende thema’s zoals de stikstofcrisis en klimaat in het algemeen is ondertussen een verdienmodel geworden. Zie daar nog maar eens uit te komen. Wanorde is nu het resultaat.

Ondertussen

Volgens het Sociaal Planbureau willen Nederlanders meer inzet vanuit de Europese Unie (EU) op immigratie/vluchtelingen, klimaat/milieu en bestrijding van terrorisme en criminaliteit. Ook het verlagen van de kosten van de EU heeft prioriteit.
Veel blijft ook onderbelicht en wordt niet onderzocht. Is de waarneming van het SCP daarom wel volledig en doeltreffend?

Wat mijns inziens ontbreekt is dat Nederlanders primair willen wonen, goede zorgvoorzieningen willen hebben, veiligheid en leefbaarheid, geen files,  goed openbaar vervoer, een  betaalbare en voldoende  energievoorziening, in binnen en buitenland recreëren en geen beperking van vliegbewegingen.
Kortom Primaire biologische levensbehoeften.
Dit zijn toevallig ook de eerste menselijke basisbehoeften, zoals zuurstof, voedsel en water. Daarnaast, bestaanszekerheid en sociale behoeften. Die primaire behoeften zijn als de drie belangrijkste terug te vinden in de piramide van Maslow. Een aan Abraham Maslow toegeschreven ordening van behoeftes.

Allerlei lukrake klimaat en milieumaatregelen bedreigen thans direct of indirect de invulling van de primaire maatschappelijke behoeften. Spreek je de gewone hardwerkende Nederlander dan beluister je dat met name op dit punt de ratio wel doorgeslagen lijkt.
Luister je naar politici dan hoor je allerlei verschillende geluiden. Sommigen willen de situatie nog benauwder maken, andere pleiten voor ontspanning. Wanorde is het resultaat.
Het is dan ook niet vreemd dat politici die pleiten voor ontspanning en terugkeer van de bekende maatschappelijke ordening, met minimaal de drie belangrijkste behoeften  van de mens, op dit moment de wind mee hebben.

Maar ook die politici zijn af en toe de kluts kwijt. Zie het plan van het ‘vernieuwende’ kabinet die, door een btw-verhoging van 9% naar 21% op cultuur, media en sport in het belastingplan voor 2025 op te nemen, de begroting kloppend willen krijgen.  Dat plan om  extra inkomsten van 1,2 miljard euro binnen te halen werd op de valreep geparkeerd. Let wel, niet van tafel gehaald maar met hulp van allerlei oppositiepartijtjes wel degelijk aangenomen en geparkeerd.

Met een zogenaamd herenakkoord werd afgesproken dat er naarstig gezocht zal worden naar een alternatief dekkingsplan. Ondertussen hangt nog steeds het zwaard van Damocles boven de gepauzeerde BTW verhoging.
De BTW verhoging van 9 naar 21% zou (of zal nog?) alle (hardwerkende) Nederlanders  in de portemonnee treffen.

Het uitlekken recentelijk van het plan om als alternatief dan maar het hoge tarief naar 21,4% te brengen werd onder druk van de publieke opinie al snel afgeschoten.
Tegelijkertijd ontstond de plotselinge belangstelling van politici om in het bijzonder hardwerkende Nederlanders te plezieren. Dat neemt niet weg dat dezelfde politici geen moeite hadden (of hebben?) om met  de BTW verhoging van 9 naar 21% respectievelijk  naar 21,4 % de hardwerkende Nederlanders aanvankelijk te verrassen.

Ondertussen is  de begroting nog steeds met 1,2 miljard euro ongedekt. Ik houd het in de wanordelijke Nederlandse politiek niet voor onmogelijk dat in de paniek een soort crisis ontstaat die de aangenomen (gepauzeerde) verhoging van het lage naar het hoge BTW tarief van het informele herenakkoord ontdoet. We zullen zien welke alternatieve dekking er straks uit de hoge hoed komt.

Alternatief?

We doen net alsof ons neus bloedt maar intussen heeft de stikstoffuik de echte crisis doen ontstaan.
Met als klap op de vuurpijl een rechterlijke uitspraak die laat zien hoe door politici ontworpen regels en wetten niet uitvoerbaar blijken. En dat is niet alleen het geval bij de stikstofproblematiek.

Ik stel vast dat de Eerste Kamer grondwettelijk de juridische kwaliteit van de wetgeving op rechtmatigheid, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid zou moeten toetsen. Ieder wetsvoorstel dat aangenomen is door de Tweede Kamer, moet door de Eerste Kamer eerst op deugdelijkheid worden getoetst en pas daarna aangenomen voordat het een wet kan worden. Geconstateerd kan worden dat de Eerste Kamer gaandeweg Tweede kamertje is gaan spelen. De grondwettelijke taak wordt daardoor verwaarloosd met toeslagaffaire, stikstofkwestie, uitvoerbaarheid belastingmaatregelen enz. als resultaat. In plaats van beter en werkbaar maken draagt de Eerste kamer zo bij aan het creëren van wanorde. Dit orgaan heeft zich dus overbodig gemaakt. Opheffen dus en als alternatief dekkingsplan indienen.
Ondertussen is als belangrijk controleorgaan voor efficiënt bestuur de Raad van State als een kwalitatief goede scheidsrechter gaan functioneren. De Raad van State is van oudsher de onafhankelijk adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur en hoogste algemene bestuursrechter van Nederland. De adviezen door de jaren heen van dit orgaan blijken door de jaren heen consistent en kwalitatief in orde.  Met name op het punt van signaleren van uitvoerbaarheid van regels en wetten. Als adviesorgaan werden die -maar- adviezen stelselmatig ontdoken met alle gevolgen vandien.
De Raad van State zou daarom  het beste verder kunnen transformeren naar Constitutioneel Hof. Daarmee zou tevens het kroonjuweel van NSC in onze staatsbestuur aantreden. Maar ik draaf door.

Was ik dictator (en daar is geen kans op) dan wist ik het wel om de wanorde weer naar orde te laten terugkeren en ook om ondertussen minstens 1,2 miljard euro te bezuinigen zonder een greep in de portemonnee van  de hardwerkende Nederlander te doen.