De Wet Oneerlijke Handelspraktijken (OHP) in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen is op 1 november in werking getreden. Doel van de wet is om de onderhandelingspositie van boeren, tuinders en vissers tegenover grotere en geconcentreerde marktpartijen te versterken. Door deze wet kunnen voedselleveranciers bijvoorbeeld minder makkelijk onder druk gezet worden om kortingen te accepteren. De wet regelt verder dat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) vanaf nu kan handhaven op oneerlijke handelspraktijken en boetes kan opleggen bij overtredingen. Daarnaast heeft minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) een geschillencommissie aangewezen die geschillen behandelt tussen een individuele voedselleverancier en afnemer. Deze geschillencommissie gaat 1 januari 2022 van start.
De Wet OHP is onderdeel van het maatregelenpakket aangekondigd in het Regeerakkoord om de positie van de boer in de keten te versterken. Voorbeelden van handelspraktijken die vanaf nu verboden zijn: het op korte termijn annuleren van levering van bederfelijke producten door de afnemer, het te laat betalen van de leverancier door de afnemer of het eenzijdig wijzigen van de leveringsvoorwaarden door de afnemer (zoals volume, kwaliteitsnormen of prijzen). Boeren, tuinders, maar ook vissers en andere leveranciers van landbouw- en voedingsproducten (zoals vleesverwerkers, zuivelfabrieken en groothandelaren die leveren aan detailhandel) hebben hiermee een sterkere onderhandelingspositie ten opzichte van vaak grote en geconcentreerde afnemers.
Rol ACM en De Geschillencommissie
Het is voor voedselleveranciers mogelijk om zowel bij de ACM als bij De Geschillencommissie melding te doen van een oneerlijke handelspraktijk. De behandeling van de melding is verschillend. De ACM, als handhavende partij, zal bij een melding onderzoeken of de afnemer de Wet OHP Landbouw overtreedt. Bij sprake van een overtreding, kan de ACM de afnemer een boete opleggen.
Wanneer de voedselleverancier (ook) een oplossing wil voor de individuele klacht dan is vanaf januari 2022 De Geschillencommissie beschikbaar. De Geschillencommissie doet een bindende uitspraak over wie gelijk heeft en kan daarbij een vergoeding toekennen voor de geleden schade, denk bijvoorbeeld aan de misgelopen inkomsten door het onverwachts niet afnemen van een partij. De Geschillencommissie is hiermee een laagdrempelige manier voor voedselleveranciers om tot een oplossing te komen bij een oneerlijke handelspraktijk (zoals deze in de wet is vastgelegd).